Teknolojik Haberler

Türk İşletim Sistemi PARDUS 1.0 hizmetinizde

Artik Türkiye’nin bir ulusal isletim sistemi var. TÜBITAK’a bagli UEKAE’nin bünyesinde, Linux üzerinde gelistirilen Pardus 1.0’i kullanmak çok kolay. Diger açik yazilimlar gibi üst düzey kullanicilara hitap etmiyor, pencere ve fare sistemi sayesinde bilgisayarla yeni tanisanlar kolayca kullanabiliyor. Üstelik hiç çökmüyor! Hepsinden önemlisi de bedava. Yani, bir Anadolu parsi kadar özgür..

26 Aralik’ta internetten kullanima açilan ve açik kaynak yazilimi Linux üzerinde gelistirilen ulusal isletim sistemimizin adi ‘pantera pardus tulliana’dan yani, Anadolu parsindan geliyor. Temeli ise 2003 baslarinda, e-devlet projesini gelistiren kuruluslarla ulusal güvenlik alaninda faaliyet gösteren kurumlarin bir araya geldigi bir toplantida atiliyor. Toplantinin ana gündem maddesi, ulusal bir isletim sistemine ihtiyaç olup olmadigi. Masada konu uzun uzun tartisiliyor ve Basbakanlik gündemine tasiniyor. Basbakanlik da 2003 Marti’nda TÜBITAK’a “Bir ulusal isletim sisteminin olabilirlik analizini yapin” görevini veriyor. Bu görevi ise bilgi birikimi göz önüne alinarak UEKAE (Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Arastirma Enstitüsü) üstleniyor.

Ulusal isletim sistemi olur mu?

“Peki Linux kullaniliyorsa bu nasil ulusal yazilim?” Iste ekip içinde en çok tartisilan soru bu olmus. Tekman yaniti veriyor: “Türkiye’de masaüstüne girebilmek için dev bir ekip olusturacak mali gücümüz yoktu. Milyar dolarlik firmalarin yaptigini yapmamiz mümkün degildi. Kurallarimizdan biri ki, özgür yazilim felsefesiyle de çok örtüsüyor, “Var olan yazilimlari, kodlari ne kadar kullanabiliyorsak kullanalim, daha önce yapilmis seyleri, gerek yoksa yeniden yapmayalim. Biz üzerine deger katalim” oldu. Özgür yazilim, zaten tüm kaynagi açik ve istendigi gibi kullanilabilen bir yazilimdir. Siz bunu oldugu yerden alip ihtiyaciniza uyacak sekle getirebilirsiniz. Linux çekirdeginin sifirdan gelistirilme maliyeti 625 milyon dolar. Bizim kullandigimiz hazir açik kodun gelistirme maliyeti ise 2 milyar dolar. Bu kadar ederi olan bir teknolojiyi biz, ‘sifir’ dolar ödeyerek transfer etmis olduk.”

Iste PARDUS'u yaratan kadro:

Umut Pulat; Murat Eren, Erkan Tekman, Güner Özen, Görken Çetin, Onur Küçük, T. Baris Metin, Eray Özkural, S. Çaglar Onur

E-devlette Pardus ne oranda kullanilacak?

‘e-Dönüsüm Türkiye Eylem Projesi 2005 Eylem Plani’nda Pardus’a da yer verildi. Ancak kullanim orani konusunda su an bir rakam telaffuz etmek dogru olmaz.